Wentylacja to w domu najbardziej skuteczny i uniwersalny sposób walki z zanieczyszczeniami, gdy już się tam dostaną lub sami je wyprodukujemy. Jeśli nie możesz kontrolować to wietrz! - to najprostsza rada dla dbających o jakość powietrza u siebie. Wietrzenie jest jedynie nie najlepszym rozwiązaniem, gdy mieszka się przy ruchliwej ulicy - powoduje wzrost hałasu oraz w miejscu, gdzie jesienią i zimą występuje smog. Zwróć jednak uwagę, że zanieczyszczenie pyłami jest okresowe. Prawie każdego dnia są momenty, gdy jest ono w pobliżu normy i wtedy możesz przewietrzyć. Latem może nie być wskazane dla osób z alergią na pyłki. We wszystkich innych to idealne rozwiązanie. Jedną z technik walki z wirusem SARS-CoV2 jest też wietrzenie.
Pełną moc wentylacji osiągniesz tylko przy odpowiednim wietrzeniu. Nie zostawiaj uchylonych okien na wiele godzin. Wystarczy, że rano po przebudzeniu i wieczorem przed snem otworzysz szeroko okna lub drzwi balkonowe na 5-10 min. Jeśli masz możliwość to wyłącz kilka minut wcześniej ogrzewanie. Niestety zimą przedziały godzin 7:00 - 9:00 i od 16:00 do 23:00 to czas, gdy Twoi sąsiedzi palą w piecach. Wtedy w większości miejsc w Polsce jest też najwyższy poziom smogu w powietrzu. Przed otwarciem sprawdź więc jego stan w okolicy w aplikacji typu Kanarek lub spójrz na kolor OpenAir - asystent jakości powietrza. Krótkie wietrzenie zapobiega wychłodzeniu ścian, dzięki czemu temperatura we wnętrzu szybko wróci do normy. OpenAir podpowie też, kiedy zamknąć okna, by uniknąć przechłodzenia. Latem podczas upałów warto pamiętać, że okna w dzień powinny być zamknięte i najlepiej zasłonięte. Wietrzymy mieszkanie w nocy, gdy spadnie temperatura na zewnątrz. Dzięki temu w naszym domu dłużej utrzyma się chłód.
Wietrzenie to jeden z elementów wentylacji, nad którym zazwyczaj masz największą kontrolę. System wentylacji Twojego mieszkania czy domu, o czym często zapominamy, to taki sam układ, jak instalacja gazowa czy kanalizacja. Jeśli przestaje prawidłowo działać to stajesz się saperem na polu minowym i musisz wiedzieć, że za chwilę coś wybuchnie. W najgorszym wypadku zginiesz Ty albo ktoś z Twojej rodziny. Nigdy więc nie próbuj samodzielnie zakrywać otworów lub kratek wentylacyjnych. Efektywność wentylacji możesz sprawdzić np. piórem dymnym (smoke pen) w cenie ok. 150 zł. lub zapałkami dymnymi (8 szt. za 7 zł.).
Większość polskich domów czy szkół jest wyposażona w wentylację naturalną, czyli grawitacyjną. Wykorzystuje ona zjawisko unoszenia się ciepłego powietrza do góry. Przez okna i drzwi do budynku wpada świeże powietrze, które po podgrzaniu wylatuje przez kanały i kominy wentylacyjne na dachu. Jest to bardzo prosty system, a przez to mało awaryjny. Nie zapewnia jednak równomiernego i zbilansowanego działania. Gdy na zewnątrz jest podobna temperatura, jak w budynku, powstaje zaduch, gdyż nie ma ciągu wymiany powietrza. Zimą z kolei w zbyt szczelnym budynku będzie brakować dopływającego powietrza. Pamiętaj, że kanały wywiewne zawsze muszą być w kuchni, łazience a także w pomieszczeniach bez okien. Raz w roku ich drożność powinien sprawdzać kominiarz.
Drugi popularny typ wentylacji to mechaniczna, czyli wymuszona. Tutaj obieg powietrza zapewnia nam wentylator. Może on być umieszczony tak, aby zasysać powietrze do budynku. Wtedy mówimy o wentylacji mechanicznej nawiewnej. Z kolei w wentylacji wyciągowej jego rolą jest wysysanie powietrza na zewnątrz. Przy takich instalacjach możemy w miarę płynnie sterować wymianą powietrza w domu. Zmieniając prędkość wentylatora możesz zapewnić odpowiednią wentylację niezależnie od warunków pogodowych na zewnątrz. Odpowiednie skonfigurowanie może nawet zastąpić wietrzenie przy pomocy okien. Niestety systemy takie są dużo bardziej awaryjne. Zepsuć może się wentylator, ale też nie będzie on działał przy braku prądu. Kanały wentylacyjne mają mniejszy przekrój i wymagają regularnego czyszczenia. Istotną przewagą wentylacji mechanicznej jest możliwość jej rozbudowy o rekuperator, czyli urządzenie odzyskujące ciepło. Dzięki temu możemy ograniczyć wydatki na ogrzewania. W takich instalacjach powietrze zewnętrzne jest filtrowane, co może być ważne dla alergików, ale o tym za chwilę.
Ważnym dla jakości powietrza w domu jest okap kuchenny, czyli wentylator podłączony do przewodów wentylacyjnych, które wyprowadzają zanieczyszczone powietrze na zewnątrz. Podobnie wyglądający pochłaniacz kuchenny, nie jest podłączony do wentylacji i dlatego pełni on rolę urządzenia filtrującego. Okap powinniśmy używać zawsze przy gotowaniu, a także korzystać z wyższych prędkości przy smażeniu lub pieczeniu. Zastanów się chwilę czym różni się robienie tostów w tosterze od opiekania kromki chleba nad ogniskiem i paleniem węglem w piecu? Niczym. Badania pokazują, że włączając toster jesteś w stanie “udekorować” powietrze w domu od 110 do 9500 mikrogramami pyłów PM2.5 na minutę. Norma dobowa to 25 mikrogramów na metr sześcienny powietrza. Palenie papierosa to emisja PM2.5 na poziomie 3800 mikrogramów na minutę. Dlatego tak ważne jest włączania okapu podczas gotowania i zostawianie go na włączonego na 10 min.